Mỹ, Anh, Australia ký thỏa thuận đầu tiên trong AUKUS

Mỹ, Anh, Australia, ba nước tham gia liên minh AUKUS, ký điều khoản công khai đầu tiên của hợp đồng cung cấp 8 tàu ngầm hạt nhân cho Canberra.

Bộ trưởng Quốc phòng Australia Peter Dutton, Đại biện lâm thời Mỹ Michael Goldman và Cao ủy Anh Victoria Treadell hôm nay ký thỏa thuận cho phép ba nước trao đổi “thông tin nhạy cảm về hệ thống động cơ hạt nhân hải quân”.

Đây là thỏa thuận đầu tiên được ký công khai kể từ khi Mỹ, Anh và Australia thông báo thành lập liên minh mang tên AUKUS hồi tháng 9, trong đó trọng tâm là hợp đồng cung cấp 8 tàu ngầm hạt nhân cho Canberra.

Bộ trưởng Dutton cho biết thỏa thuận sẽ giúp Australia hoàn thành nghiên cứu trong 18 tháng về dự án mua tàu ngầm thế hệ mới. Các chi tiết của hợp đồng chưa được công bố, trong đó bao gồm Australia sẽ dùng thiết kế tàu ngầm hạt nhân của Mỹ hay Anh.

“Quyền tiếp cận thông tin, cũng như kinh nghiệm vận hành hải quân hạt nhân suốt hàng chục năm của Mỹ và Anh, sẽ giúp Australia trở thành nước nắm giữ công nghệ này một cách đáng tin cậy và có trách nhiệm”, Dutton nói thêm.

Lễ ký diễn ra hai ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden phê duyệt đề xuất chuyển giao công nghệ động cơ hạt nhân hải quân cho Australia, cho rằng những điều khoản trong thỏa thuận này sẽ thúc đẩy nền an ninh và phòng thủ chung giữa ba nước, cũng như hỗ trợ lợi ích của Mỹ, Anh và Australia trong NATO.

Australia hôm 16/9 tuyên bố hủy hợp đồng mua 12 tàu ngầm tấn công diesel-điện lớp Attack trị giá 90 tỷ đôla Australia (65,9 tỷ USD) của tập đoàn Pháp Naval Group.

Thay vào đó, nước này quyết định đóng ít nhất 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân nhờ công nghệ được Mỹ và Anh chuyển giao, nằm trong thỏa thuận AUKUS. Đây là lần đầu tiên Mỹ chia sẻ công nghệ động cơ hạt nhân cho một quốc gia kể từ sau lần chuyển giao cho Anh vào năm 1958.

Chính phủ Australia quyết định hủy thương vụ với Pháp vì nhận thấy cần các tàu ngầm hạt nhân có thể ở dưới nước trong thời gian dài, trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc ngày càng tăng.