Sau 2 lần xuất hiện và vẫn đang diễn biến khó lường, với những biến thể mới, các chuyên gia quốc tế đều nhất trí rằng, để “chung sống” với đại dịch COVID-19 cần đảm bảo 3 yếu tố: xét nghiệm nhanh, chính xác; đảm bảo tỷ lệ tiêm vaccine và phát triển thuốc điều trị.
Cần phát triển nhanh thuốc điều trị COVID-19
Theo các chuyên gia dịch tễ học khắp thế giới, SARS-CoV-2 và các biến chủng của loại virus này sẽ không biến mất hoàn toàn mà sẽ tồn tại giống như cúm mùa. Vì thế, việc phát triển các loại thuốc chữa COVID-19 tại nhà, giảm thiểu khả năng nhập viện cho người bệnh là rất cần thiết.
Giáo sư Dale Fisher, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm thuộc Đại học Quốc gia Singapore (NUS) cho rằng: “Thuốc điều trị COVID-19 vô cùng quan trọng khi vaccine khó có thể cho hiệu quả phòng bệnh 100%. Một số người sẽ từ chối tiêm vaccine, trong khi người đã tiêm vaccine vẫn có khả năng tái nhiễm. Vì vậy, chúng tôi hy vọng sẽ tìm ra nhiều sự lựa chọn tốt hơn, hữu hiệu hơn để điều trị cho họ”.
Các chuyên gia y tế cũng cho biết, kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, rất nhiều tiến bộ trong nghiên cứu thuốc đặc trị được ghi nhận. Trong đó, từ năm 2020, Trung Quốc là nước đầu tiên cấp phép sử dụng thuốc để điều trị COVID-19. Sau đó, các nước như Nga, Nhật Bản, Ấn Độ, Italy… cũng có quyết định tương tự.
Phác đồ điều trị tại Việt Nam
Với khả năng rút ngắn thời gian hồi phục và giảm tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân diễn tiến nặng, Remdesivir đã được 50 quốc gia như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Australia, Nhật Bản, Singapore, Ấn Độ… đưa vào phác đồ điều trị từ tháng 5/2020.
Trong đó, tại Mỹ, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) nước này đã thông qua sử dụng thuốc Remdesivir để điều trị bệnh nhân COVID-19 từ 12 tuổi trở lên và nặng tối thiểu 40kg. Còn EU cấp phép lưu hành một cách có điều kiện Remdesivir để điều trị cho bệnh nhân COVID-19 cần trợ thở.
Tuy nhiên, Remdesivir là một trong những loại thuốc điều trị khó tiếp cận hàng đầu thế giới.
Thuốc Remdesivir có hai dạng là nước và đông khô. Dưới dạng nước, Remdesivir đòi hỏi bảo quản trong kho lạnh 2-8 độ C với điều kiện kỹ thuật khắt khe, hệ thống trang thiết bị cầu kì, tốn kém. Để khắc phục tình trạng này, Remdesivir cũng đã được bào chế dưới dạng đông khô.
Remdesivir ở dạng này dễ dàng bảo quản trong nhiệt độ khoảng 25 độ C giúp vận chuyển dễ dàng hơn giữa các khu vực, quốc gia, châu lục. Tại các nước đang phát triển, số ca bệnh tăng nhanh, diễn biến phức tạp (trong đó có Việt Nam), điều này đã giúp đơn vị điều trị bệnh nhân dễ dàng bảo quản, nhất là tại các bệnh viện dã chiến, trang thiết bị, vật tư y tế còn thiếu thốn.
Tại Mỹ, thuốc Remdesivir được bán với giá 520 USD/lọ, hoặc 3.120 USD/liệu trình điều trị. Các bệnh viện sẽ dùng thuốc này điều trị cho bệnh nhân có bảo hiểm tư nhân (theo Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) và Gilead Science – nhà sản xuất thuốc). Ngoài ra, giá sẽ được đặt ở mức 390 USD/lọ, hoặc 2.340 USD/liệu trình điều trị với bệnh nhân được bảo hiểm do chính phủ tài trợ.
Tại Việt Nam, ngày 5/8, những lô thuốc Remdesivir điều trị COVID-19 đầu tiên đã cập cảng hàng không Tân Sơn Nhất (TP.HCM). Hội đồng Chuyên môn của Bộ Y tế sau đó cũng đã thống nhất quyết định bổ sung Remdesivir vào phác đồ điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại Việt Nam và sử dụng Remdesivir để điều trị tại một số cơ sở y tế. Kết quả bước đầu cho thấy, thuốc Redemsivir giúp bệnh nhân giảm lượng virus nhanh.
Theo BS Phạm Văn Phúc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, việc Bộ Y tế quyết định đưa thuốc Remdesivir vào điều trị bệnh nhân COVID-19 sẽ giúp các bác sĩ có sự lựa chọn liệu pháp điều trị thuốc kháng virus hiệu quả cho những bệnh nhân nặng. Bác sĩ Phúc lưu ý, đây là thuốc kháng virus dạng tiêm truyền, cần chỉ định của bác sĩ dựa trên tình trạng từng bệnh nhân.